Annet Koopsen

Advocaat

Advocaat Annet Koopsen zet zich al jarenlang in voor slachtoffers van mensenhandel. Zij merkt dagelijks hoe belangrijk het voor slachtoffers is om gehoord te worden. Voor hen is een financiële tegemoetkoming veel meer dan alleen een geldbedrag.

Koopsen legt uit dat ze vaak te maken krijgt met mensen die seksueel worden uitgebuit door criminele organisaties of individuele ‘loverboys’. Aanvragers die bij het Schadefonds aannemelijk kunnen maken dat zij slachtoffer zijn geweest van mensenhandel, kunnen rekenen op een financiële tegemoetkoming van 10.000 tot 20.000 euro. ‘Dat is een groot bedrag’, vertelt Koopsen. ‘Zeker voor buitenlandse mensen die terugkeren naar hun land van herkomst. Maar het bedrag is niet het belangrijkste.’ Kunt u een voorbeeld geven? ‘Het komt geregeld voor dat een zaak wordt geseponeerd, omdat de officier van justitie vindt dat er onvoldoende bewijs is voor mensenhandel of uitbuiting. Dat geeft slachtoffers het gevoel dat ze niet serieus genomen worden. Terwijl het vaak wel aannemelijk is dat er sprake is van mensenhandel. In zo’n geval is een financiële tegemoetkoming van het Schadefonds meer dan een geldbedrag: slachtoffers zien dat ze geloofd worden, dat ze niet voor niets naar de politie zijn gegaan.’

‘Aanvragers voelden zich gehoord en serieus genomen’

Komt het vaak voor dat u een financiële vergoeding aanvraagt? ‘Dat doe ik in bijna alle zaken waarin sprake is van mensenhandel. Het kan nog jaren duren voordat een slachtoffer schadevergoeding krijgt. Daders die worden vervolgd, procederen soms door tot en met de Hoge Raad. In die gevallen is het fijn dat slachtoffers alvast een financiële tegemoetkoming ontvangen. Mocht er nog een schadevergoeding volgen, dan wordt de tegemoetkoming daarmee verrekend.’ U was betrokken bij de pilot ‘aannemelijkheid slachtofferschap mensenhandel’. Wat hield dat in? ‘De pilot richtte zich op aanvragen na geseponeerde strafzaken: kan een onafhankelijke commissie beoordelen of het in deze zaken aannemelijk is dat iemand slachtoffer is van mensenhandel? Ik was een van de commissieleden. Voor elke aanvraag hielden we een hoorzitting waarin het slachtoffer het woord kreeg. In een deskundigenbericht beschreven we waarom het aannemelijk is dat iemand slachtoffer is geweest van mensenhandel. Dit bericht kunnen slachtoffers vervolgens gebruiken voor de aanvraag van bijvoorbeeld een urgentieverklaring voor woonruimte of een verblijfsvergunning. De pilot heeft geen vervolg gekregen, maar heeft wel laten zien dat een uitspraak van het Schadefonds over de aannemelijkheid van slachtofferschap ook relevant is voor bijvoorbeeld opvanginstellingen of de IND.’ Hoe kijkt u terug op de pilot? ‘De pilot is heel positief geëvalueerd. Zelfs na een afwijzing waren aanvragers tevreden over de gang van zaken. Als er te weinig informatie was om de aannemelijkheid van slachtofferschap aan te tonen, voelden cliënten zich wel gehoord en serieus genomen, mede door de hoorzitting. Daar ben ik echt trots op.’

Lees ook het interview met Jorn van Rij, senior onderzoeker bij de Politie, die met Annet Koopsen deel uitmaakte van deze speciale commissie.

Erkenning geeft kracht. Samen betrokken.